3. Oświata
Podwaliny nowożytnej edukacji położył Karol Wielki. To on na swoim dworze zgromadził największych intelektualistów z Italii, Wysp Brytyjskich i Hiszpanii i założył coś na kształt Wyższej szkoły administracji. Ta szkoła była elitarna bo przeznaczona dla całej rodziny królewskiej, wyższych urzędników państwowych i dworskich. Celem tej szkoły było przygotowanie wszystkich, którzy mieli objąć najwyższe stanowiska państwowe i kościelne. Program tej szkoły był bardzo bogaty.
Karol Wielki nałożył na Kościół obowiązek zakładania, prowadzenia i finansowania szkół przy każdej katedrze, każdym klasztorze i opactwie. A z czasem i przy każdej parafii. Był to pierwszy powszechny system oświaty. Nauka w nich była bezpłatna. W Polsce dość szybko po przyjęciu chrześcijaństwa powstało 14 szkół kolegiackich i 13 katedralnych. W 1257 roku biskup Pełka wprowadził w szkołach w stosunku do nauczycieli wymóg znajomości języka polskiego.
System edukacji powstał za czasów Karola Wielkiego ale oparty był na ustalonych już w V w. naszej ery, przez Marcjanusa Kapellę „siedmiu naukach wyzwolonych”. Szkoły najniższe (parafialne) nauczały trzech nauk: gramatyki, dialektyki i retoryki. Szkoły katedralne uczyły następnych czterech: geometrii, arytmetyki, astronomii i muzyki.
Z czasem system ten przekształcił się tak że szkoły parafialne pełniły role „podstawowych”, katedralne „liceów”. Wraz z rozwojem miast zaczęły około XII w. powstawać uniwersytety. Dzięki wielu przywilejom i bullom papieskim miały one dużą autonomię tak od władz kościelnych jak i świeckich. Uczniowie po poznaniu „siedmiu nauk wyzwolonych” nabywali prawo kształcenia się na uniwersytetach. Najwyższą władzą na uniwersytecie był wybierany demokratycznie z grona nauczających rektor. Nauka na uniwersytetach była dwustopniowa. Po pierwszych dwóch latach student zostawał bakałarzem, a po następnych czterech magistrem. Jednym z obowiązków studentów i nie tylko bo i kadry naukowej był udział w dysputach. Czyli ścieranie się poglądów naukowych.
Czy cały ten system czegoś Wam nie przypomina?
Wynalazek ruchomej czcionki walnie przyczynił się do rozpowszechnienia nauki.
A w nawiązaniu do punktu 2. Gender – na niektórych uniwersytetach mogły studiować kobiety. Mogły również kierować uczelniami.
Ciągle jeszcze uważacie Średniowiecze za epokę ciemnoty i zacofania?
Cdn.
Komentarze